Sightseeing Korea; de eerste weekenduitstapjes

Onze eerste maand in Zuid-Korea was een goede. Niet alleen door alle nieuwe, meestal leuke, ervaringen in het dagelijks leven maar zeker ook doordat onze verhuizing een wereld aan nieuwe uitstapjes en activiteiten met zich meebrengt. Waar deze in ons eigen landje ook volop voorhanden zijn, vullen de weekenden zich daar toch meestal met andere dingen. Maar hier zijn we vast van plan om zoveel mogelijk van dit land en hopelijk ook de landen in de regio te gaan zien.

Dus al het tweede weekend trokken we erop uit.Zuid-Korea is niet zo gek groot (de grootte van Portugal met 500 km. van Noord naar Zuid en op het smalste punt 220 km. van Oost naar West). Door het werkstuk dat Saba op CBS Varssel nog maakte, wisten we al dat het meer dan 3000 eilandjes telt. De grootste en meest bekende is Jeju, dat onder het vaste land ligt. Op dit “honeymoon” eiland zullen we volgende week onze eerste vakantie doorbrengen.Doordat we centraal in het land wonen, zijn eigenlijk alle bestemmingen voor een weekend prima bereikbaar. Want verder dan zo’n 2½ uur rijden zal het niet snel zijn.

Onze eerste bestemming was Yeosu, een havenstad aan de zuidkust. We waren namelijk door een collega van Rob – Min Suk – en zijn gezin uitgenodigd om daar op een eilandje voor de kust te gaan lunchen. Zij waren daar een keer eerder geweest op hun tocht langs bijzondere restaurants in Zuid-Korea. En bijzonder was het. Dit begon al bij vertrek toen bleek dat ze hier het hondje een luier omdoen als het mee gaat op stap…. Wij vonden dat erg grappig. Iets minder grappig vonden de dames Lammers dat wat het restaurant zo bijzonder maakte de zee aal was. Deze delicatesse is in Japan enorm populair en ook het Koreaanse gezin verheugde zich enorm op deze goede maaltijd. Nou hadden Saba en Birge nog niet eens de bakken met levende alen gezien, en wisten niet wat we precies aten, toch hebben ze het eten nauwelijks aangeraakt. Saba probeert het nog wel, om dan snel tot de conclusie te komen dat ze het niet lekker vindt maar Birge is tot nog toe vooral een boerin die niet zoveel kent. De eerste gang bestond uit rauwe zee aal. Deze doe je in een schelp rauwe ui, rode peper erover en smullen maar. Het hoofdgerecht bestond uit bouillon – getrokken van zee aal – waarin je de aal 20 seconde kookt voor deze in sla of een brandnetel blad te wikkelen. Nou moet je alles geprobeerd hebben en natuurlijk hebben we vanuit beleefdheid naar onze tafelgenoten zoveel mogelijk gegeten. Maar om nou te zeggen wat een lekkere delicatesse…..In de stromende regen gingen we met het pondje weer naar het vasten- land van Yeosu waar Min Suk een hotel voor ons had geregeld. Zelf gingen ze door naar familie. Die avond zochten we op de navigatie de dichtstbijzijnde Pizza Hut J

In Daejeon, waar wij wonen, werd in 1993 de World Expo georganiseerd. Volgend jaar vindt deze in Yeosu plaats. Ons hotel bleek tegenover het bezoekerscentrum en het Expo terrein te liggen. Eén grote bouwput! In het bezoekerscentrum zagen we dat daar over 8 maanden een futuristisch expositie terrein gereed moet zijn. Er moet nog heel wat gebeuren! Birge wedde dan ook – om een stroopwafel – dat ze het niet op tijd afkrijgen. Wij verheugen ons er nu al op om in mei naar deze Expo te gaan. Want het is vast op tijd gereed; de volgende dag – op zondag – werd er volop gewerkt en zagen we hoe enorme ramen in het hoge hotel getakeld werden.Op zondag bezochten we een schiereilandje en observeerden hoe de Koreanen hun vrije dag doorbrengen. Met zijn allen in een treintje naar de botanische tuin, daar een wandeling langs de penis boom, met enorme zonnekleppen en arm beschermers om maar niet bruin te worden, een fonteinenshow op muziek en de al eerder gesignaleerde zijde worpjes als snack.We hadden het enorm warm gekregen dus gingen we afkoelen op een nabijgelegen strandje. Ook daar vooral leuk om te zien hoe de Koreanen ‘zonnen’. Dit doen zij met kleren aan – ook in het water – en allemaal met een tentje en BBQ op het strand. Maar ja, voor hen is het waarschijnlijk net zo leuk om ons te observeren als het voor ons is om hen te observeren! Dit doen de Koreanen overigens bijzonder onopvallend; ze zullen niet zichtbaar naar je kijken. Alleen kleinere kinderen kijken je wel eens verbaasd aan, wijzen of willen aan het haar van Saba en Birge voelen.

Op de zondagmiddag erna gingen we naar een park buiten Daejeon om het “forest adventure” pad te lopen. De naam en de foto die we gezien hadden, bleken avontuurlijker dan het pad maar met een loopbrug door de bomen kon je naar een “Sky tower” waar je uitzicht op de bergen had. Ook hier honderden mensen, pootje badend in het riviertje en picknickend op een kleed. In dit park waren ook een voetenmassage pad (zo heet het vast niet) en fitness toestellen. Beide tref je hier regelmatig aan. De fitness toestellen ook gewoon tussen de flats. De kinderen gebruiken deze vooral als speeltuintje.

Vorig weekend trokken we – tussen Rob zijn bezoek aan China en Amerika in – naar het noorden.Rob arriveerde eind van de ochtend op het vliegveld in Seoul en de kinderen hadden die vrijdag vrij. Dus de dames zaten om 9 uur in de auto en met wat kramp in de buik (en schouders) manoeuvreerde Marieke op de navigatie door de file in Seoul. Ze was blij toen ze het stuur weer aan Rob kon overgeven (die prompt zijn eerste bekeuring voor te hard rijden te pakken had). Eerst maar eens een kop koffie drinken. Vooral Birge is helemaal dol op de Dunkin Donuts dus die werd als eerste in de navigatie ingevoerd.’ s Middags bezochten we het kunstenaarsdorpje Heyri, in het noordwesten, vlak bij de grens met Noord-Korea. Dit bleek een leuk en erg on-Koreaanse dorpje te zijn, en in schril contrast met de enorme militaire bewaking in de nabije omgeving. In dit dorpje geen flats maar leuke architectuur en heel veel stripfiguren (inclusief een hele Dalki speeltuin = een Zuid-Koreaans stripfiguur), galerietjes, winkeltjes, cafeetjes en terrasjes. En die laatste zie je hier niet veel. Dus weer pizza maar dit keer op een balkon terras.

Met het boeken van een hotelletje in deze omgeving was het een beetje fout gegaan. Marieke dacht een hotel geboekt te hebben dat er, op internet, prima uitzag maar bleek een hotel met eenzelfde naam geboekt te hebben (de eerste lag in Seoul, de tweede in een plaats erboven) dat ‘slechts’ 2 sterren had en waar nergens informatie over te vinden was. Dus we lieten ons verrassen. Gelukkig zag het hotelletje er OK uit en er gingen ook mensen naar binnen die er normaal uitzagen. Echter, de meneer achter de balie gaf aan dat hij vol zat, hij herkende ons boekingsformulier niet en sprak natuurlijk geen Engels…. Via het servicenummer in Thailand werden we binnen 10 minuten teruggebeld dat er een fout gemaakt was en we opgehaald werden om naar een ander hotel te gaan. Daar werden de kinderen blij verrast want dit hotel had wel heel veel gezellige rode en hartjesvormige lampjes! Maar onze kamer was prima, met een mega tv, computer met internet en gratis popcorn in de lobby. Het was inmiddels al laat dus we vonden het wel best. Dus bleven wij de hele nacht en niet een uur.

De volgende dag bezochten we de DMZ; het 4 kilometer brede neutrale grensgebied tussen Zuid en Noord-Korea. Een bizarre, fascinerende plaats. Na de verwoestende Koreaanse oorlog werd in 1953 wapenstilstand bereikt tussen Noord en Zuid maar officieel zijn zij nog steeds in oorlog. Een strijd vooral tussen het communisme en kapitalisme, het noorden gesteund door Rusland en China, het zuiden door Amerika en later de Verenigde Naties. Noord-Korea zal het meest afgesloten – en daarmee mysterieuze - land ter wereld zijn. De “grote leider en eeuwige president” - ook al is hij in 1994 overleden - Kim Il Sung voerde een totalitair regime, inmiddels overgenomen door zijn zoon Kim Jong-il. Het schijnt dat van de circa 23 miljoen inwoners 1 miljoen in het leger en 1 miljoen in strafkampen/gevangenissen zit. Op google map zie je letterlijk een zwart gat. Waar Zuid-Korea zich na de oorlog in een enorm tempo heeft ontwikkeld tot een hightech en welvarend land, leidt Noord Korea al een jarenlange economische crisis en kampt met grote armoede.De boeken die we lezen en documentaires die we zagen (google op BBC documentary + North Korea) komen tot dezelfde conclusie; de weinigen die Noord Korea bezochten (waaronder een oud collega van Marieke), verkregen absoluut geen beeld van het land doordat alles – dus ook deze bezoeken – geheel gereguleerd en geregisseerd wordt en alles in het teken staat van (aanbidding van) de grote leider. Kippenvel en een zwaar, zwart gevoel krijg je van de beelden. En de verhalen van degenen die wisten te vluchten zijn verschrikkelijk.Al duizenden jaren één volk maar inmiddels twee totaal verschillende werelden naast elkaar, gescheiden door de zwaarst bewaakte grens ter wereld. Waar je maar kijkt zie je militairen, controleposten en prikkeldraad.Als je de kant op kijkt van Noord-Korea zie je “propaganda village” Gijeong-dong; volgens het zuiden slechts een façade van gevels en lege gebouwen waar ’s avonds op dezelfde tijd de lampen aan en uitgaan. Aan de Zuid-Koreaanse kant troffen we zware bewaking en veel oorlogs- en vredesmonumenten maar ook een kermis; bizar. Alleen met een tour kan je het gebied in waarbij je niet dichterbij Noord-Korea komt dan dit dorpje en een enorme Noord-Koreaanse vlag die je door verrekijkers in de verte ziet liggen. We bezochten naast dit uitkijkpunt en het museum ook één van de tunnels die de Zuid-Koreanen ontdekten. Tunnels waardoor de Noord-Koreanen konden aanvallen. En het treinstation dat zo’n tien jaar geleden gebouwd werd om ooit een treinverbinding mogelijk te maken. Maar er is nog geen trein richting het Noorden vertrokken en vooralsnog zal dit ook niet gebeuren.Na een relatief rustige periode zijn er het afgelopen jaar weer incidenten geweest en lijkt vrede buiten bereik. Enerzijds is samenvoeging iets wat de meeste Koreanen nog steeds willen (families werden destijds gescheiden door de grens), anderzijds waar Zuid-Koreanen voor vrezen gezien de enorme (welstands)verschillen. En hoe Noord-Korea daarover – en over andere zaken- denkt, dat komt niemand te weten…..Het was een indrukwekkende middag. Ook Saba vond het machtig interessant en had 101 vragen. Voor Birge vormde de kermis terug in Imjingak het hoogtepunt van de dag J

Om zelf ook maar een contrast erin te gooien, bezochten de dames de volgende dag – nadat ze Rob op het vliegtuig naar Amerika hadden gezet – de dierentuin van Seoul. Dat was wat luchtigere kost, alhoewel dat luchtige niet slaat op de temperatuur die dag. Zwetend gingen we van olifanten naar slangen en van dolfijnenshow naar nijlpaarden. Een prachtige dierentuin met heel veel dieren en - wat later op de ochtend - nog veel meer Koreanen.

Afgelopen weekend tot slot bezochten we het WK atletiek in Daegu. Deze stad ligt 150 km. verderop en in 2002 was dit ook één van de plaatsen waar het WK Voetbal plaatsvond. Over dit WK weten we inmiddels heel wat want Guus Hiddink wist toen als bondscoach een onverwachte prestatie voor het Zuid-Koreaanse team te bewerkstelligen; zij werden 4^de terwijl ze nog nooit door de eerste ronde waren gekomen. Wanneer blijkt dat we Nederlanders zijn, reageren vele Koreanen meteen met “Aaaaaah, Gus Hidding!!!!”. Rob heeft hier ook pizza Hiddink gespot; een pizza met aardappel erop. Na ons is nu Saba het boek aan het lezen dat de Nederlandse teammanager schreef over de 500 dagen die zij in Zuid-Korea verbleven. Een erg leuk en vaak herkenbaar (cultuurverschillen) boek.Nou was de WK atletiek natuurlijk niet het WK voetbal maar wat een happening. Rob was niet zo blij dat hij in een oranje t-shirt moest – ook omdat er op zaterdagavond helemaal geen Nederlanders meededen- maar ging toch overstag. Het werd een fantastische ervaring; een enorm stadium, met volle tribunes, prachtig verlicht, veel cameraploegen en geweldige sport voor onze neus of op het grote scherm. De grote klapper was goud voor Usain Bolt op de 200 meter, te zien op het filmpje dat Saba maakte. Birge heeft de hele avond als één van de hardste zitten klappen en Saba was helemaal verrukt van de wave die door het stadion ging.

Een jaar geleden hadden we nauwelijks beeld van Zuid-Korea en dus helemaal niet van alles wat hier te zien en te doen is. In een paar weekenden zijn we er al heel wat op uit geweest maar dat blijkt een fractie van wat dit land te bieden heeft. Dus voorlopig hopen we hier nog even te blijven en volop te genieten van al deze nieuwe plaatsen en activiteiten.Komend weekend vertrekken we voor een week vakantie naar het eiland Jeju. Het is hier Chuseok, dit is samen met Seollal (Nieuw jaar) de belangrijkste feestdag in Korea. Het feest wordt gevierd op de vijftiende dag van de achtste maand volgens de Koreaanse maankalender. Het is vooral een massale volksverhuizing van Koreanen naar hun geboorteplaats om daar met de familie – en voorouders – te eten en drinken. De Koreaanse vrouwen die Marieke er over spreekt, zijn niet onverdeeld enthousiast want vaak betekent het dat zij – onder het juk van hun schoonmoeder - dagen bezig zijn met het voorbereiden van het voedsel.Omdat onze familie in Nederland zit, gaat dit familiefeest aan ons voorbij en zijn wij deze nationale vakantie vooral toerist. We vertrekken maar extra vroeg richting het zuiden om daar hopelijk op tijd – gezien de massale volksverhuizing – voor de boot van Mokpo naar Jeju te zijn.We verheugen ons erop. De afgelopen twee weken stonden namelijk ook in het teken van onzekerheid over het voortbestaan van de internationale school (deze blijkt in enorme financiële problemen te verkeren) en intensieve werkweken (lees veel reizen maar ook gedoe) voor Rob. En al bij al is 2011 best roerig dus we kijken wel uit naar strand, zwemmen en een dik boek!

Acclimatiseren in Zuid-Korea

En zo stap je uit het ene leven een andere wereld in.

Het duurt even voordat dat ene leven wat naar de achtergrond verdwijnt en er zijn heel wat meer dan drie weken voor nodig om die andere wereld te leren kennen.Maar in deze eerste drie weken hebben we met zijn vieren een goede start gemaakt. Wennen is het zeker want alles lijkt, voelt, ruikt, smaakt en werkt toch net wat (of heel) anders dan in Nederland. Maar we vinden het leuk in Zuid-Korea!Door het internet is de wereld klein en blijft Nederland nog heel aanwezig; we skypen met de opa’s & oma’s en vriendinnen, kijken het 8 uur journaal (weliswaar van de dag ervoor) en Saba en Birge krabbelen wat af op Hyves. Dat is fijn maar maakt natuurlijk ook dat we met één been in het ene leven blijven staan en met het andere ons in deze nieuwe wereld begeven.

Onze eerste week stond in het teken van acclimatiseren.

Na zo’n reis – waar we van deur tot deur een uur of 20 over doen – en door het tijdsverschil – het is hier 7 uur later – ben je de eerste dagen niet op je allerbest. En de dag na aankomst moesten Saba en Birge de toelatingstest doen voor de internationale school…. Als dat maar goed zou gaan J . Onze dappere meiden gingen in hun beste Engels het gesprek aan met een vriendelijke, onbekende mevrouw maar er was natuurlijk geen toelatingstestje voor nodig geweest om vast te stellen dat hun Engels op niveau 1 ligt. Op vrijdagochtend was er een kennismakingsochtend voor de nieuwe ouders en kinderen. We werden warm en enthousiast onthaald op TCIS (Taejeon Christian International School). Op deze school zitten zo’n 500 leerlingen waarvan 100 op de basisschool. Zo’n 80% daarvan is Koreaans en van de overige zijn de meesten Amerikaans (en de kinderen van de leerkrachten van de school). Dus twee Nederlandse meisjes schroeven het internationale wel wat op! Koreaanse kinderen worden toegelaten wanneer ze minimaal 3 jaar in het buitenland hebben gewoond. De voertaal is Engels en alle klasleerkrachten zijn Amerikaans. Birge zit in klas 2 waarin 20 kinderen zitten en Saba in klas 4 met 18 kinderen.Als je het leuk vindt om de website van de school eens te bekijken: www.tcis.or.kr . Saba en Birge zitten op de elementary school.

We dachten dat we dicht bij het vuur zaten want ons appartement ligt zo’n 300 meter van de nieuwe TCIS. Al anderhalf jaar wordt gebouwd aan een nieuwe school en er verrijst een enorme en prachtige nieuwe campus (er verblijven ook zo’n 200 middelbare scholieren intern). Maar een week of twee voor ons vertrek uit Nederland ontvingen we een brief van het hoofd van de school dat het niet lukte om het nieuwe schooljaar – zoals gepland – op de nieuwe locatie te starten. Niet geheel een verrassing want Rob vroeg zich al geruime tijd af hoe het draaiboek eruit zag. Vastgedraaid dus, op financiën zoals later bleek.Voor ons – en vele anderen – had dat wel wat consequenties want in plaats van 3 minuten lopen, was het nu zo’n half uur door de stad rijden. Veel gezinnen zijn de afgelopen periode al in deze wijk gaan wonen vanwege de school en hebben hetzelfde probleem. De school zette hier een gratis schoolbus tegenover. Maar dat zagen we in het begin nog niet zitten, en Saba en Birge al helemaal niet.Dus bij het acclimatiseren die eerste week hoorde ook dat Marieke zich – in Rob zijn spiksplinternieuwe auto - in het Koreaanse verkeer ging wagen. Daar kan ze al een hoofdstuk over schrijven. Nou is het hier niet zo als in andere Aziatische landen waar van koe tot handkar tot bus zich op de wegen bevindt waarbij degene met de hardste claxon voorrang heeft, maar het is wel zo dat onze Westerse verkeerregels hier niet zo zwaar wegen. Zo hoef je helemaal niet rechts te rijden, mag je aan alle kanten inhalen, kan je van baan verwisselen zonder richting aan te geven en als je een rood stoplicht hebt maar er is niet zoveel verkeer, kan je gewoon gaan rijden. Sterker nog; als je blijft staan, gaan ze achter je toeteren. Al bij al voor Marieke een onoverzichtelijk en onvoorspelbaar geheel. Maar lang leve de Engelstalige BMW navigatie want drie weken later weet ze nog steeds veelal niet waar ze rijdt of is maar ze komt er wel. Gemakkelijker dan met de taxi want de taxichauffeurs spreken geen Engels en verstaan je Koreaanse pogingen om de bestemming duidelijk uit te spreken niet. Dus als je niet in Koreaanse tekens op een briefje hebt staan waar je naar toe moet, is het iedere keer weer een avontuur. In het Daejeonse bussysteem hebben we ons nog niet verdiept. Tegen de tijd dat je op de bus hebt gelezen waar hij naar toe gaat, is hij al drie haltes verder.

Al bij al hebben we de kinderen de eerste twee weken naar school gebracht en weer opgehaald en was dat al Marieke’s halve dag invulling, vooral de eerste dagen toen Rob ook meeging en hij vervolgens naar zijn werk gebracht moest worden. Dan gingen we om kwart over 7 de deur uit en was ze om kwart voor 10 weer thuis. Daarna reed Rob met een collega mee naar het werk. Maar vanaf deze week gaan Saba en Birge met de schoolbus. Dat is hier erg goed geregeld; het is een komen en gaan van bussen en busjes die kinderen naar school en allerlei clubs vervoeren. Je wordt voor de deur opgepikt en nadat Marieke een keer mee was gegaan met hen, en ze natuurlijk hadden gemerkt dat alle kinderen hier met de bus gaan, was het prima. De bus blijkt namelijk ook veel sneller dan mamma door het verkeer te gaan.

Acclimatiseren aan het weer was ook nodig. Onze eerste weken waren heet en vochtig. Zuid-Korea heeft in tijden niet zoveel regen gehad. Dus niet alleen in Nederland een natte zomer. Alleen was de temperatuur hier tussen de 28 en 30 graden en koelde het ’s avonds nauwelijks af. De vele regen heeft tot de nodige overstromingen en slachtoffers geleid. Bij ons thuis leidde het tot overstromingen van ons binnen tuintje. Klein leed want de onderburen hadden lekkage en nu is ons leuke binnen tuintje weg….. De eerste periode zijn we weinig buiten geweest vanwege de vochtige hitte en maakte ook dat we met zijn vieren op onze slaapkamer sliepen omdat dat de enige slaapkamer met een airco is. Inmiddels is het afgekoeld tot zo’n 25 graden en heeft het al enkele dagen niet meer geregend, maar Saba en Birge slapen nog steeds gezellig bij ons… We hebben nu bedacht dat ze naar hun eigen kamers gaan wanneer de hoogslapers arriveren. Want dat had deze eerste periode natuurlijk ook prioriteit; meubels. Naast de sky leren bank en twee bureaus voor de kinderen die Rob bij het grofvuil onder in de garage had gescoord en een tweepersoons matras, een Koreaans kastje en een grote plant, is het appartement leeg. Alles wat uit onze zes koffers kwam, ging vooral in de vele kasten die het appartement telt dus het eerste weekend gingen we meteen op zoek naar meubels. De kinderen hadden hun zinnen gezet op een hoogslaper en Marieke op vervanging van de sky leren bank. Nou was een enigszins normaal bed al niet te vinden – in ieder geval niet voor ons – laat staan een hoogslaper. En een mooiere bank onze dan onze nep leren , vonden we ook niet.

Gelukkig was – na de crash – Marieke haar nieuwe Mac computer, met wat hulp of afstand door Kasper, al snel geïnstalleerd en begon een meubel zoektocht op het Koreaanse internet. Marieke vond een aan Ikea gelieerde site en daarop zochten we onze nieuwe inboedel bij elkaar. Met dit lijstje ging Rob naar zijn werk waar zijn Koreaanse collega Trinity de bestelling plaatste. En nu maar afwachten wat er gaat gebeuren! Het zou een week of twee duren dus als het goed is, kan Rob straks aan het klussen. Want de hoogslapers hebben we weliswaar gevonden maar zijn veel te hoog en het bed is te klein (of ons matras te groot). Dus van het één moet een stuk af en bij het ander moet wat aangebouwd.Inmiddels hebben we wel matrassen voor de kinderen gekocht dus die slapen niet meer op matjes op de grond zoals de eerste twee weken. En heeft Marieke de nodige potten, pannen en ander keukengerei aangeschaft.Het enige wat ze totnogtoe daar weet te bedienen, is de magnetron. En dan alleen op 30 seconden. Het vergt een serieuze verdieping om de vaatwasser en oven werkend te krijgen, daar is het nog niet van gekomen. Dus de drie apparaten waarvan we inmiddels wel weten waar ze voor zijn, zullen niet 1-2-3 in gebruik worden genomen. De eerste is de “rice keeper”, om een voorraad gekookte rijst in te bewaren (Koreanen eten drie keer per dag rijst), de tweede een groente en fruit wasser en centrifugeer en de derde een apparaat om het vocht uit het organisch afval te onttrekken. Altijd handig! Zo hebben we ook een inbouw schoenendroger, blijkt het televisieschermpje in de kamer allerlei mogelijkheden te hebben zoals zicht op het speeltuintje beneden en hebben we ook zo’n kast waarin wijn op temperatuur wordt gehouden. Op dat schermpje in de woonkamer worden ook centrale boodschappen doorgegeven. Zit je op de bank een boek te lezen, komt er opeens een Koreaanse meneer of mevrouw door. Je schrikt je een hoedje (en hoopt maar niet dat er brand is want we verstaan er niets van). We zijn er wel achter hoe je met dit scherm de deur beneden opent maar niet hoe we het alarm, dat we onregelmatig af blijken te laten gaan, weer afzetten. En dan wordt er vanaf beneden steeds gebeld omdat ze een alarm doorkrijgen.Kortom; drie weken is veel te kort om deze wereld een beetje te leren kennen.

We wonen hier in de wijk Techno Valley. Een wat prestigieuze wijk (we snappen niet hoe Iris dit de Bijlmer kan noemen J), gebouwd voor de upper class die bij de technologische en/of onderzoeksinstituten werken. In Daejeon zit veel research & development en de nodige overheidsinstanties. Het is met anderhalf miljoen inwoners de vijfde grootste stad van Zuid-Korea en ligt centraal in het land. Daejeon was vroeger bekend als “Hanbat” wat groot veld betekent. Dat grote veld is nu volgebouwd met duizenden flats maar is omgeven door prachtige, groene bergen. Zodra je de stad uitgaat, zit je in de natuur. Zuid-Korea is erg bergachtig waardoor 20% van het land maar te bebouwen is, waardoor het grootste deel van de bevolking in zo’n mooie Bijlmer flat woont. De hele wijk ziet er dan hetzelfde uit alleen heeft iedere flat een ander nummer….. Onze flats heten Honorsville en als je binnen rondgeleid wilt worden, kan je Saba haar filmpje bekijken.Wat ons hier erg opvalt is het lawaai van krekels. Waar ze zitten tussen het vele beton is ons een raadsel maar het moeten er veel zijn want het geluid is enorm.

De tweede week begonnen Saba en Birge op hun nieuwe school. Een spannende eerste dag want hoe zal het zijn om de hele dag in een klas te zitten waar je niets verstaat? En dan met nieuwe juffen, allemaal nieuwe kinderen, andere afspraken en gebruiken en andere activiteiten! Onze dappere meiden hielden zich prima staande, ze vonden het zelfs erg leuk. Ze zijn volop Engels aan het leren. Iedere dag worden ze een uur uit de klas gehaald en krijgen dan in een klein groepje Engels op maat. En door de hele dag Engels om zich heen te horen en hun betrokken juffen, gaat het hard. Hier onder een werkblad dat Birge in haar eerste week maakte! Nou is haar lievelingseten niet perse hamburger maar dat was een woord dat ze in het Engels kende… Zo mocht ze bij de wekelijkse Chapel bijeenkomst ook op het podium komen omdat ze in de zomer jarig was geweest en wist ze heel slim aan te sluiten bij haar voorgangers door te zeggen: “My name is Birge en I – murmel – murmel – seven!'

Saba en Birge vinden het weliswaar erg leuk op TCIS maar maken lange schooldagen. Om kwart over 7 gaan ze de deur uit want de school start om 8 uur. Iedere dag gaan ze tot 10 over 3 naar school en zijn dan om een uur of 4 thuis. De schooldag zit er dan echter nog niet op want ze krijgen iedere dag huiswerk. Tja, dat is wel even wennen en door de week blijft er weinig tijd over voor spelen en ontspanning. Want als ze rond half 8 niet naar bed gaan, is het de volgende ochtend wel heel erg zwaar om om half 7 op te staan.Deze week begonnen ook de naschoolse activiteiten. Beiden doen mee aan de kookclub. Met Birge zijn we van het weekend op een manege – de enige in Daejeon – wezen kijken. Maar dat werd slikken want de minimum leeftijd is 12 jaar. Marieke heeft haar eerste contacten aangeboord en één van de Koreaanse moeders heeft inmiddels uitgezocht dat er zo’n 30 kilometer verderop een manege moet zitten waar kinderen mogen rijden. Dus binnenkort gaan we op verder onderzoek uit.

Toen de kinderen naar school gingen, ging Marieke op onderzoek. Vooral naar eten en huisraad. Naast heel veel kleine shopjes, aangeprezen met grote neon verlichting erboven, hebben ze hier ook vele grote warenhuizen en supermarkten. Waarmee je, als je gaat zoeken, van alle gemakken en producten voorzien bent. In de grote supermarkt bij ons de buurt – de Lotte Mart – bracht ze een hele middag door met het bestuderen van alle schappen. En wat bleek zoal; naast schappen vol met zeewier, tofu, gedroogde visjes, ginseng en kimchi hebben ze ook Aviko friet, Hoegaarden witbier en (Amerikaanse) pindakaas. Rode pepers verkopen ze hier per kilo en knoflook per pond, rijst per zak van 20 kilo. De vuilniszakken leken wel heel erg duur maar bleken ook de ophaalkosten in zich te hebben. En veel producten waarvan je – ik in ieder geval – geen idee hebt wat het is. De verpakking brengt je niet veel verder want alles is in het Koreaans. Een avontuur op zich. Voor de kinderen wel wat wennen want alles smaakt (net wat) anders dan in Nederland. Het is door proeven erachter komen of het scherp is of niet (het kan ook enorm zoet zijn), of erin zit wat je denkt dat erin zit en of het lekker is.

Koreaanse restaurantjes wisselen we af met de Pizza Hut. Als we dat niet doen, zijn onze dames binnenkort vel over been. De Koreaanse BBQ bevalt over het algemeen goed. Op een bakplaat of kooltjes op je – lage - tafel braad je je vleesjes (meestal een soort speklapjes). Deze wikkel je in een blad sla of brandnetel, doet er wat knoflooktenen en/of ui en rode peper bij, vouw je dicht en eet je met je handen. Daarbij krijg je dan zo’n 20 bakjes met allerlei bijgerechten, deze worden met stokjes gegeten en het is totnogtoe altijd weer een verrassing want we herkennen nog niet zoveel gerechtjes. Rijst en kimchi maken altijd onderdeel uit van de maaltijd. Kimchi is het nationale product en is gefermenteerde kool, gedrenkt in rode peper en knoflook. Het schijnt dat je het moet leren eten - en waarderen - maar wat ons betreft smaakt het zo als je denkt dat het zal smaken…. De eerste zaterdagavond uit eten werden we verrast met een bakje gebakken wormpjes. Rob had gehoord dat dit heel gezond was; boordevol eiwitten. We zaten te griezelen maar toen de kinderen door hun vader 1000 won (zo’n 70 eurocent) geboden werd om er één te proeven, hoefde Birge niet zo lang na te denken. En daarna kon Saba natuurlijk niet achterblijven. Ook deze smaakten zoals je denkt dat ze zullen smaken.… Een andere delicatesse waar we ook al mee kennismaakten was zee aal. Dit was tijdens het tweede weekend, dat we aan de zuidkust, in Yeosu, doorbrachten. Maar hierover zullen we een apart verhaaltje en foto’s plaatsen.

Naast het onderzoek en shoppen ging Marieke ook integreren. Want om nou de hele dag 7 hoog op een flat achter de Mac te zitten en de glimmende vloer te dweilen. Ze meldde zich aan als vrijwilliger in de schoolbibliotheek waar ze nu een middag per week aan “shelving” doet (lees; boeken op de goede plaats op de plank zetten). En op school leert ze snel andere ouders kennen. Als “foreigner” word je hartelijk ontvangen en als je wilt, kan je iedere dag wel naar een meeting of met iemand koffie drinken of lunchen. De meeste Koreaanse moeders spreken Engels, maar onderling Koreaans. Het hele verhaal dat ze dan onderling uitwisselden, vertalen ze vervolgens voor je in 1 of 2 regels! Iedere maand hebben de moeders van de verschillende klassen een bijeenkomst; gister was die van Birge haar klas. Dit bleek een dagvullende activiteit te zijn. Maar erg leuk om zo de eerste mensen te leren kennen. Want verder dan de mevrouw van de bakker, die een paar woordjes Engels spreekt en Marieke wat Koreaanse woordjes leert, en de vrouw van een collega van Rob was ze nog niet gekomen. In alles zijn de cultuurverschillen voelbaar. Meest belangrijk is hier het confucianisme (met veel aandacht voor de omgang tussen mensen) en je leeftijd. Hiermee hangen allerlei respect- en beleefdheidsvormen samen. In zo’n groep moeders wordt dan ook al heel snel gevraagd hoe oud je bent. Marieke was (gelukkig of helaas?) niet de oudste. Ook dit gaat wat verdere verdieping vergen.

Naast de Koreanen zitten er ook een Vlaams, Indiaas en twee Duitse gezinnen op de TCIS basisschool. Waarvan het laatste gezin van origine weer turks is. En diverse Amerikaanse gezinnen (met soms ook weer combinaties; bijvoorbeeld met een Koreaanse vader of Israelische moeder). Al bij al een hele mix. Van deze moeders krijgt Marieke de meeste tips over het leven als buitenlander in Daejeon en Korea en met hen heeft ze al enkele koffie – of lunchafspraken gehad.Maar wie ons het meeste helpt, is Trinity, de Koreaanse collega Aerzen Turbo. Deze eerste periode helpt ze ons bijna dagelijks met vertalen en het organiseren van (privé)zaken. Niet alleen het bestellen van meubels maar ook aanschaffen van een mobiele telefoon voor Marieke (hebben we zelf geprobeerd; leek te zijn geregeld maar uiteindelijk toch niet gelukt), gesprekken met de huiseigenaar over de lekkage en airco, vertalen van adressen (voor de taxichauffeur) en het reserveren van de boot voor een vakantie volgende maand. Rob heeft zijn eerste periode hier drie keer per week Koreaanse les gevolgd en pakt dat in september weer op. Het is een erg moeilijke taal met weinig raakvlakken. En van verschillende buitenlanders hebben we al vernomen dat ze ermee gestopt zijn omdat – na alle inspanning – de Koreanen je vervolgens niet blijken te verstaan vanwege je uitspraak. Maar ook Marieke gaat het proberen, al is het maar om een aantal basis- en omgangswoorden te kennen. Want zonder sta je iedere dag met je mond vol tanden (en bel je vervolgens Trinity…..). Want zo goed als onze kinderen zich redden in een Engelstalige omgeving, redden wij ons niet in een Koreaanse.

Wat voor Saba belangrijk was in haar keuze voor Zuid-Korea waren de meisjes bij haar in de klas. Zij wil graag meer vriendinnen maken dan waar ze tot nog toe de mogelijkheid voor had. We waren dan ook extra blij voor haar toen ze al in de tweede week een uitnodiging kreeg voor een slaapfeestje én voor een verjaardag. Ondanks de taalbarrière hoefde ze er niet lang over na te denken; daar ging ze zeker naar toe! Met een briefje met wat Engelse zinnen en onze telefoonnummers op zak brachten we haar weg. Wij hebben tussentijds nog een keer naar de moeder gebeld maar Saba heeft genoten. Diverse meiden in haar klas zijn begaan met haar en doen erg hun best.Ook Birge heeft al wat vriendinnetjes alhoewel zij wat meer last lijkt te hebben van de taalbarrière. Ze heeft het idee dat kinderen haar wel eens uitlachen omdat ze gekke dingen zegt of iets niet begrijpt en vindt het ’s ochtends soms moeilijk afscheid nemen van haar moeder. Maar ook zij houdt zich dapper staande en geniet zichtbaar van allerlei activiteiten op school. Saba vindt totnogtoe de blokfluitles (2 keer per week) het leukst, Birge de gym juf en Engelse les. En de “fun time”, waarin ze iets leuks mogen doen. Met Birge hebben we wel afgesproken dat ze dan niet op Hyves mag.

En Rob is ondertussen “gewoon” aan het werk. Maar ook dat is natuurlijk anders dan hij eerder gewend was. Koreanen hebben een andere aanpak en stijl, een andere manier van organiseren en zakendoen. Ze zijn meer op de korte termijn gericht en goed in snel zaken organiseren. Maar over de wat langere termijn zaken lijken ze minder na te denken, laat staan over de consequenties van de korte termijn beslissingen. En wat blijkt is dat Koreanen ergens ja tegen zeggen, zodat je denkt dat je een deal hebt, om vervolgens met allerlei veranderingen te komen (niet ten gunste van de deal). Rob ziet de uitdaging er wel van in en blijft rustig maar vasthoudend, maar in Duitsland is dat wel eens anders. Door voorvallen uit het verleden is er druk op de ketel gekomen wat er toe leidt dat Aerzen, anders en eerder dan gepland, binnenkort al een deel van de productie over gaat nemen. Dit betekent ook dat Rob gaat verhuizen, tenminste met kantoor. Ze zijn inmiddels met zijn drieën. Naast Trinity maakt ook de Duitse Heinrich deel uit van het Aerzen Turbo team. De eerste weken wist Rob zijn werk prima te voegen naar het opstarten van ons als gezin in Korea. Hij ging meerdere keren mee naar school en was ’s avonds op tijd thuis voor het eten. Maar deze en volgende week staan de meisjes er alleen voor; op het moment zit Rob in China. Het weekend is hij thuis om volgende week naar Amerika te gaan. Dus dat is redelijk “gewoon” aan hoe we het de afgelopen tijd gewend waren….

Tot slot werd onze eerste periode hier gekenmerkt door het plotselinge overlijden van eerst een oud collega van Marieke en vervolgens, een paar dagen geleden, onze overbuurman in Varssel. Beiden veel te jong. Het zal niet met de afstand te maken hebben dat we niet kunnen bevatten dat Gerard er niet meer is. Wel dat het een rot gevoel is om een verre vriend in plaats van een goede buur te zijn deze dagen.

Hier laten we het maar bij voor de eerste indrukken.Dat betekent dat er nog heel veel meer te schrijven is maar dat komt de volgende keren wel. Anders is het Zuid-Korea boek in 1 keer geschreven. Of verliest de auteur al haar lezers omdat ze afhaken bij de ellenlange verhalen.

Wordt vervolgd!

Wat er aan vooraf ging

In Zuid-Korea beland je niet zomaar. Wij ook niet; daar is wel wat aan vooraf gegaan.

Eind 2009 – begin 2010 reisden we als gezin 4 maanden door Zuidelijk Afrika.Een fantastische ervaring rijker pakten we daarna allen de draad weer op. Voor Marieke, Saba en Birge was deze draad redelijk gelijk aan die voor Afrika, voor Rob betekende het dat hij binnen Aerzen ander werk ging doen. In 2010 voerde hij verschillende projecten uit. In de gesprekken over zijn toekomstmogelijkheden, was voor ons een tijdelijk verblijf in het buitenland bespreekbaar; weliswaar afhankelijk van het land en de inhoud van de baan.

En zo kwam voor het eerst Zuid-Korea in onze huiskamer. Het begon met een overzichtje dat we naast onze houtkachel maakten van de voor- en nadelen van de 5 voorstellen die er vanuit Aerzen gedaan waren. Zuid-Korea hadden we van te voren nooit bedacht maar kwam uit het overzichtje wel als enige eventuele optie naar voren. In ieder geval dus het onderzoeken waard. Veel verder dan LG, Samsung, Hyundai, Kia en Guus Hiddink kwamen we niet. En natuurlijk hadden we ergens in ons achterhoofd ook wat informatie over (de verhouding met) buurland Noord-Korea. Via het internet en een eerste boek vergaarden we wat informatie en begin december bracht Rob een oriënterend bezoek van een paar dagen aan het bedrijf waar Aerzen een deal mee aan het sluiten was. En aan Daejeon, de stad waar dit bedrijf vlakbij lag. Hij kwam enthousiast terug; vond het in niets te vergelijken met de Achterhoek maar wel een enorm interessant land.

Op basis daarvan kwamen we tot het voorstel dat Rob zou starten en een half jaar op proef zou gaan. Die periode zouden we gebruiken om in te schatten of we met ons gezin tijdelijk die kant op wilden gaan. In januari ruilde Rob de prachtige, rustige Achterhoek voor Daejeon; een stad waar je nog nooit van gehoord hebt, maar waar anderhalf miljoen mensen wonen. Waarvan 95% (schatting) in betonnen flats. De dames bleven achter in Varssel en keken veelal met zijn drieën op vrijdagavond de “Voice of Holland”. Rob kwam gemiddeld om de drie weken een week (met twee weekenden) thuis.

We hebben ons goed door dit half jaar heengeslagen maar ideaal was het zeker niet. In een notendop; Saba en Birge misten hun pappa, Marieke haar man en Rob zijn gezin. De tegenstelling was niet altijd gemakkelijk; Rob had in zijn eentje in een vreemde omgeving alle tijd van de wereld (en kon opeens dikke boeken lezen) terwijl Marieke zich een slag in de rondte werkte om kinderen, werk, huishouden, sport en sociaal leven te combineren. Respect voor alleenstaande moeders (en vaders) want leuk is anders! Maar natuurlijk had het ook wel leuke kanten; wanneer Rob thuis kwam (en een blingbling IPod voor de kinderen meegenomen had…), het oriënteren in/op een nieuw land en cultuur, Rob weer nieuwe uitdagingen, Marieke die door de oppas meiden toch haar dingen kon blijven doen en het vooruitzicht van een vakantie naar Zuid-Korea in de meivakantie.

Rob had inmiddels een appartement gehuurd en “voor het geval dat” lag het op zo’n 300 meter van de nieuwe internationale school, had het 4 slaapkamers en was het van alle gemakken voorzien. Op de foto’s die hij ervan stuurde, reageerden we nogal verschillend. De kinderen vonden het prachtig; hoogste verdieping, mooie kroonluchters, een tv boven het bad en heel veel spiegels. Marieke keek eens om zich heen in onze verbouwde woonboerderij…..

Eind april vlogen we met zijn allen naar Seoul en verbleven twee weken in Daejeon. Het appartement bleek inderdaad een soort Taj Mahal; groot, glimmend en veel marmer. Maar ook licht en comfortabel. En inderdaad van allerlei gemakken voorzien, een aantal waarvan we niet eens het gemak konden achterhalen; in de keuken zaten drie inbouwapparaten waarvan we echt niet konden bedenken waar die nou voor waren. De kinderen kregen geen genoeg van de lift en van de wc; met een druk op de knop opent en spoelt deze niet alleen door, maar wast en droogt ook je billen!

De Koreaanse mensen bleken prettig anders; vriendelijk en vaak heel blij wanneer ze ons zagen, maar ook in en aan alles voelbaar dat ze in een geheel andere cultuur leven. Met andere waarden, normen en gebruiken. En alhoewel Zuid-Korea zich in TGV tempo heeft ontwikkeld en erg op het westen (m.n. Amerika) is gericht, troffen we wel veel Mc Donalds en Dunkin’ Donuts aan maar bijzonder weinig Koreanen die Engels spraken.

We gingen op de internationale school kijken en vanaf toen had Saba het wel duidelijk; zij wilde wel naar Zuid-Korea. Ook al betekende dat dat ze haar cavia No-No moest gaan missen. In Varssel miste ze meer en meer leeftijdsgenoten met wie ze vriendschappen kon opbouwen.Birge leek het aanvankelijk ook wel wat, helemaal toen we naar de Caribean Bay, het grootste waterparadijs van Azië, geweest waren. Maar toen we aan het eind van de twee weken het gesprek voerden over wat we zouden doen, zag ze het toch niet zitten. Ze zou Varssel en haar vriendinnetjes te veel missen. Maar naast Saba was ook Marieke wel voorstander van een nieuw hoofdstuk. De eerste indrukken waren positiever dan het beeld dat ze had en in de afgelopen periode was ze wel aan het idee gewend en zag er verschillende voordelen van in. En Zuid-Korea had veel leuke dingen, o.a. dat je als Westerling je prima leek te kunnen redden in een Aziatisch land waar de mensen leuk en vriendelijk zijn. Maar ook dat 20% van het land uit betonnen flats en neon steden bestaat maar de rest uit groene bergen en veel kustlijn en eilandjes. En een hoofdstad van meer dan 20 miljoen inwoners waar je je ogen uitkijkt en de energie en ontwikkeling overal om je heen hangt.

We kwamen er op uit dat we een jaar zouden gaan. Dit was voor Birge te overzien en acceptabel. Sindsdien herinnert ze ons er wel regelmatig aan dat het voor 1 jaar is en dat we daarna niet weer moeten beginnen over “hoe we het voor haar zo kunnen maken, dat ze wel wil”.

Weer terug in Nederland bracht Marieke eerst de (groot)ouders op de hoogte. Die hadden het natuurlijk wel zien/voelen aankomen en reageerden naar ons positief. We realiseren ons echter dat ze hier niet op zaten te wachten. Je kinderen op afstand is 1, maar de kleinkinderen…… Al in ons eerste overzichtje naast de houtkachel was dit iets wat meewoog. Echter, is onze opvatting ook dat “wie met beide benen op de grond blijft staan, niet ver komt” en weten we dat de wereld niet zozeer kleiner is geworden en Zuid-Korea fysiek ver weg is, maar de afstand is wel kleiner door met name internet.Na de ouders volgde in rap tempo de rest; broers, werk, school, vrienden, buurt. Marieke had er die weken een parttime baan bij om iedereen op de hoogte te brengen en alle vragen te beantwoorden. Het nieuws verspreidde zich snel dus op alle terreinen werd ze benaderd met: “Wat heb ik nou gehoord?”Na ruim 10 jaar bij de Sprengen, inmiddels Avenier, diende zij haar ontslag in en op CBS Varssel (school) waar iedere leerling (letterlijk en figuurlijk) telt, was het ook geen leuke boodschap om te brengen.

We richten ons op een verhuizing in de zomervakantie zodat Saba en Birge in het nieuwe schooljaar op de internationale school konden beginnen. Dat betekende wel dat er niet zoveel tijd was; een kleine 3 maanden. Dus de eerste keer dat Rob weer thuis was, werd er een serieuze lijst gemaakt van alles wat uitgezocht en geregeld moest worden. En werden de taken verdeeld. Op termijn scheelde het natuurlijk dat Rob al in Zuid-Korea zat, en dus de nodige zaken al had moeten regelen, op korte termijn echter waren het vooral zaken die in Nederland geregeld moesten worden. Maar ook dit wordt door internet veelal vergemakkelijkt; zoveel zaken die je via internet te weten kan komen en kan regelen, dus ook vanuit Zuid-Korea. Zaken die op de lijst stonden, waren o.a.: Wat te doen met ons huis?, allerlei verzekeringen wijzigen of opzeggen, inschrijving internationale school (bleek nog heel wat voor nodig; van vragenlijsten door Nederlandse lerares en schoolhoofd tot medische verklaring inclusief TBC test), financiële en administratieve zaken regelen, post zoveel mogelijk doorsturen naar (schoon)vader, visum aanvragen voor Korea, werk goed afronden en overdracht opstellen, afscheidsfeestje organiseren, medische zaken regelen (Saba en Birge moesten nog enkele inentingen), lidmaatschappen en abonnementen opzeggen, paspoorten kinderen en vliegtickets regelen. Uitschrijven uit Nederland? Wat te doen met Marieke’s auto? Huis in orde brengen voor vertrek (waaronder buitenboel laten schilderen), kinderopvang en kinderbijslag stopzetten, tandarts controle en nog 101 regeldingen. Eén daarvan was een back-up maken van de harde schijf van onze thuiscomputer. En daar ging het mis. Want een week voor ons vertrek crashte onze computer, nog voordat de back-up van het “things to do” lijstje was afgevinkt. Hoe het gebeurd is, weten we niet maar de gehele harde schijf was gewist….. Rob kon het voordeel er wel van in zien (“Je was toch aan het opruimen”), Marieke maakte zich vooral zorgen over de foto’s (de laatste back-up was anderhalf jaar geleden).

En wat mee te nemen? Geen grote spullen. Liever/beter in Zuid-Korea wat meubels kopen dan onze Nederlandse meubels in een container en dan straks weer terug. De keren na mei dat Rob naar huis kwam, kwam hij met twee lege koffers en ging met twee volle weer naar Zuid-Korea. En wanneer we met zijn vieren zouden vertrekken, mochten er 6 koffers mee. Nou hadden we die niet dus scoorde Marieke op Marktplaats 4 grote, tweedehands koffers.

Begin juli namen Saba en Birge afscheid van CBS Varssel en van hun clubs. Hun meeste vriendjes en vriendinnetjes zouden ze nog wel zien. Sterker nog; aan alle kanten stroomden de uitnodigingen voor feestjes, logeerpartijtjes en leuke (afscheids)activiteiten en uitstapjes binnen.Een week later nam Marieke afscheid van de Kolkemate. Met gemengde gevoelens. Enerzijds een goed moment om ermee te stoppen in diverse opzichten maar tegelijkertijd een afsluiting van een periode van 10 jaar en een afscheid van vele waardevolle en bijzondere collega’s. Het afscheid maakte veel indruk; heftig!

Tussen de bedrijven door vierden we ook nog (volop) Birge haar 7^de verjaardag en (schoon)moeders/oma’s 70^ste verjaardag. Wat een tijden….

Vlak voor ons vertrek stond een afscheidsfeestje gepland maar omdat dit midden in de zomervakantie was, waren veel vrienden op vakantie. Kwam er op neer dat er in juli bijna iedere dag wel iemand afscheid kwam nemen. Ook hierbij gemengde gevoelens; we genoten van het bezoek, de aandacht en de cadeautjes maar daarop volgde dan een afscheid en het was vaak zicht-/voelbaar dat de kinderen van het ene hoogtepunt naar het volgende moeilijke moment gingen. Birge verwoordde op gegeven moment ook dat het raar voelde. Saba had haar focus op Zuid-Korea en dapper nam zij afscheid van No-No. Zij had zelf geregeld dat Kirsten tijdelijk voor No-No gaat zorgen. En dat had ze goed geregeld!

De laatste week van juli was Rob thuis voor de laatste voorbereidingen en op zaterdagmiddag namen we afscheid van onze familie en vrienden op het terras van een speeltuin in de buurt. Weer een middag met gemengde gevoelens; zoveel belangrijke, fijne mensen om achter te laten. Zoveel opgebouwd de laatste jaren in Varssel. Een middag met een lach en een traan.

The day after voelde ook als the day after.Dat was de dag dat we de 6 koffers pakten, wogen, herpakten, opnieuw wogen, net zo lang tot ze alle 6 tussen de 23 en 24 kilo wogen.

En toen was het 1 augustus, de dag van vertrek. We waren klaar om te gaan. De laatste weken stonden in het teken van voorbereiding, afscheid en vertrek. Op zaterdagmiddag hadden we dat afgesloten en waren klaar voor wat ging komen. Rob zijn ouders kwamen nog een laatste kop koffie drinken voordat het taxibusje ons op kwam halen. Op Schiphol werden we opgewacht door Marieke haar ouders die ons uit kwamen zwaaien.

Om een uur of 6 gingen we de lucht in, op weg naar nieuwe ervaringen.

Welkom op onze Zuid-Korea site.

Annyong haseyo en welkom op onze Zuid-Korea site,

Op deze website kan je op de hoogte blijven van ons verblijf in Daejeon, Zuid-Korea.

Vanaf nu zul je hier dan ook regelmatig nieuwe verhalen en foto's vinden, en via de kaart weet je waar we wonen en welke plekken we bezoeken.

Meer informatie over ons en waarom we tijdelijk in Zuid Korea wonen, vind je in het profiel.

Wil je automatisch een mailtje ontvangen wanneer er een nieuw verhaal of fotoserie op deze site staat? Meld je dan aan voor onze mailinglijst door je e-mail adres achter te laten in de rechter kolom.

We zien je graag terug op onze site en laat gerust af en toe een berichtje achter (maar extra fotoruimte voor ons kopen, hoeft niet).

Annyonghi kyeseyo!

Rob, Marieke, Saba en Birge Lammers